برکات و اعمال ۱۷ ربیع الاول

بنام خداوند جان وخرد                  

ماه "ربیع الاول" همانگونه که از اسم آن پیداست بهار ماه ها می باشد؛ زیرا آثار رحمت خداوند در آن هویداست. در این ماه ذخایر برکات خداوند و نورهای زیبایی او بر زمین فرود آمده است. زیرا میلاد رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم،۵۳ سال قبل از هجرت )روز اخلاق و مهر ورزی و میلاد امام جعفر صادق (علیه السلام، سال۸۳ ه ق) مؤسس مذهب جعفری در این ماه است لذا می توان ادعا کرد از اول آفرینش زمین رحمتی مانند آن روز به خود ندیده است.

 چرا که او داناترین مخلوق خداوند،سرور، برترین و نزدیکترین آنها به خداوند و فرمانبردارترین و محبوبترین فرد نزد او می باشد، این روز نیز برتر از سایر روزهاست. و گویا روزی است که کامل ترین هدیه ها، بزرگترین بخشش ها، شامل ترین رحمت ها، برترین برکت ها، زیباترین نورها و مخفی ترین اسرار در آن پی ریزی شده است.

پس بر هر مسلمان که برتری رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم ) را قبول داشته و مراقب رفتار با مولایش می باشد واجب است در این ماه به شکرانه ارازنی شدن آن نعمت بزرگ به عبادتی از سر شور و اشتیاق بپردازد،گرچه عبادات شبانه روزی عالمیان هرگز در خور چنین نعمتی نخواهد بود اما "آنچه سعی است ما در طلبش بنماییم".

 مهمترین اعمال این روز

شب هفدهم:

طبق روایات مشهور شیعه، شب ولادت حضرت خاتم الانبیا، رسول معظّم اسلام(صلی الله علیه وآله) است و شب بسیار مبارکی است.[1]

1) غسل به نیّت روز هفدهم ربیع الاوّل.[۲]

2) روزه:  برای آن فضیلت بسیار نقل شده است، در روایتی از ائمّه معصومین(علیهم السلام)آمده است: کسی که روز هفده ربیع را روزه بدارد، خداوند برای او ثواب روزه یکسال را مقرّر می فرماید.[۳]

3) صدقه دادن، احسان نمودن و خوشحال کردن مۆمنان در نهایت به زیارت مشاهد مشرّفه رفتن.[۴]

4) در روایتی از آن حضرت در ثواب زیارت قبر رسول خدا(صلی الله علیه وآله) از دور و نزدیک آمده است: هر کس بعد از وفات من، قبرم را زیارت کند مانند کسی است که  هنگام حیاتم به سوی من هجرت کرده باشد، اگر نمی توانید مرا از نزدیک زیارت کنید، از همان راه دور به سوی من سلام بفرستید ( به من می رسد).[۵]

5) زیارت امیر مۆمنان، علی(علیه السلام) نیز در این روز مستحب است، همان زیارتی که امام صادق(علیه السلام) در چنین روزی کنار ضریح شریف آن حضرت(علیه السلام) وی را زیارت کرد.[۶]

6) تکریم، تعظیم و بزرگداشت این روز بسیار بجاست، مرحوم «سیّد بن طاووس»، در اقبال، در تکریم و تعظیم این روز به خاطر ولادت شخص اوّل عالم امکان و سرور همه ممکنات حضرت نبی اکرم(صلی الله علیه وآله) سفارش بسیار کرده است.

بنابراین، سزاوار است مسلمین با برپایی جشن ها و تشکیل جلسات، هرچه بیشتر با شخصیّت نبی مکرّم اسلام(صلی الله علیه وآله)، سیره و تاریخ زندگی او آشنا شوند و از آن، برای ساختن جامعه ی اسلامی و محمّدی بهره کامل گیرند.

همچنین یکسال قبل از هجرت رسول خدا(صلی الله علیه وآله)، در چنین شبی معراج آن حضرت صورت گرفت.[۷]

روز هفدهم:

همان گونه که گفتیم مشهور میان علمای امامیّه آن است که روز هفدهم ربیع الأوّل، روز ولادت با سعادت رسول خدا حضرت محمّد بن عبداللّه(صلی الله علیه وآله) است و معروف آن است که ولادتش در مکّه معظّمه، واقع شده است، و زمان ولادتش هنگام طلوع فجر، روز جمعه، سنه عام الفیل بوده است.[۸] (عام الفیل سالی است که ابرهه با لشکری که بر فیل سوار بودند به قصد تخریب خانه کعبه آمد، ولی همگی نابود شدند).

همچنین در سال 83 هجری قمری،در چنین روزی ولادت امام صادق(علیه السلام) واقع شده است از این جهت  بر اهمّیّت این روز افزوده شده است.[۹]

ماه ربیع الأوّل گرچه آغاز آن آمیخته با خاطره غم انگیز و اندوه بار شهادت امام حسن عسکری(علیه السلام )است، ولی از آن جا که میلاد مبارک حضرت ختمی مرتبت رسول گرامی اسلام(صلی الله علیه وآله) مطابق روایت معروف، در هفدهم این ماه و طبق روایت غیرمعروف، در دوازدهم آن واقع شده و میلاد حضرت امام صادق(علیه السلام) در هفدهم این ماه است، ماه شادی و جشن و سرور است.

از آن جا که هجرت پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) که سرچشمه دگرگونی عمیق در جهانِ اسلام و عزّت و شوکت مسلمین شد، و همچنین داستان «لیلة المبیت» در این ماه واقع گردیده، و آغاز امامت پربرکت حضرت بقیة اللّه (ارواحنا فداه) همزمان با شهادتِ پدر بزرگوارش نیز می باشد در مجموع از ماههای بسیار پربرکت و پرخاطره است، که سزاوار است، همه علاقه مندان مکتب اهل بیت(علیهم السلام) آن را ارج نهند و گرامی بدارند.[۱۰]

 پی نوشت ها:

[1] مصباح المتهجّد، صفحه 791 و اقبال، صفحه 603.

[۲] فلاح السائل، صفحه 61

[۳] اقبال، صفحه 603

[۴] همان مدرک

[۵] همان ص 604

[۶] همان مدرک، صفحه 608

[۷] اقبال، صفحه 601.

[۸] مصباح المتهجّد، صفحه 791 و اقبال، صفحه 603.

[۹] بحارالانوار، جلد 47، صفحه 1، حدیث 2.

[۱۰] کتاب ارزنده المراقبات مرحوم آیت الله حاج میرزا جواد ملکی تبریزی (ره)

منبع : تبیان باکمی اصلاحات ,